کاج مطبق


نام علمی : Araucaria excelsa, Araucaria heterophylla
نام انگلیسی :   Norfolk Island Pine
خانواده :  مطبق کاجیان یا اشکوبیان (Araucariaceae)

جنبه های زیبایی: حالت رشد کاربرد: چمنزار، گلدان، تک درخت این گیاه درختی است هرمی شکل و بسیار منظم و متقارن دارای شاخه هایی که به طور متقارن، در صفحات افقی گسترده و با برگ های متراکم کوچک و سوزنی شکل به رنگ سبز درخشان پوشیده شده اند. شاخه های آن در اطراف تنه مانند پره های یک چرخ آرایش یافته اند و فاصله آنها از یکدیگر به اندازه ای است که به نور اجازه عبور داده شده و به این ترتیب هر شاخه متمایز می گردد. در درختان جوان تر شاخه های فوقانی معمولاً تشکیل یک ستاره کامل را می دهند. تک درخت بسیار چشمگیری برای چمنزارها و در مراحل جوانی نیز برای کاشت در گلدان مناسب است. بهترین رشد را در نواحی معتدل می نماید.

خصوصیات گیاهی:ارتفاع: ۶- ۱۲ متر

قطر تاج پوششی: ۴٫۵-۷٫۵ متر

درختی است منظم متقارن و هرمی شکل با شاخه هایی که در صفحات افقی یکی بالای دیگری گسترده می شوند. پوست تنه قهوه ای شفاف،درخشان یا از این قبیل است.

برگ: برگ های آن سبز تیره و براق کوتاه و سوزنی شکل بوده، ۱٫۵سانتیمتر طول و۰٫۳سانتیمتر عرض دارند. برگ ها (پم پوش) روی شاخه ها یکدیگر را پوشانده و به شاخه ها می چسبند.

میوه: مخروط های تقریباً مدور به طول ۱۰-۱۵سانتیمتر که تنها بر روی درختان کهنسال می رویند.

سیستم ریشه ای:عمق متوسط تا زیاد

سرعت رشد: متوسط

عوارض و درمان:

رشد گیاه متوقف شده است: ریشه ها را بازدید کنید، اگر متراکم شده اند زمان تعویض گلدان فرا رسیده است.

زخم های سفید پنبه ای شکل و سفید رنگ در قاعده برگ ها تشکیل شده اند: حشره آفت عامل این نارسایی است، هر ۱۴ روز یکبار با سم حشره طبق دستور سمپاشی کنید و یا با پنبه آغشته به محلول به سم روی شاخه ها بمالید.

برگ ها سبز هستند ولی می ریزند: آبیاری زیاده از اندازه باعث این عارضه است، آبیاری را متوقف کنید تا سطح خشک شود، سپس آبیاری را با میزان کمتری انجام دهید.

برگ های شاخه های پائینی می ریزند: گیاه پیر شده است، اگر تاریکی زیاد از اندازه باشد، گیاه را به محل روشن تری انتقال دهید و شاخه های خشک شده را با چاقو و یا قیچی تیز حذف کنید.

شاخه ها باریک و علفی هستند: تغذیه مصنوعی تجویز می شود، میزان مواد غذایی را دو برابر کنید.

برگ ها سوزنی زرد و قهوه ای شده و می ریزند: هوا گرم و خشک است، گلدان را به محل خنک تر با اکسیژن فراوان منتقل کنید، آبیاری و آبفشانی را فراموش نکنید.

حشرات سبز رنگ روی برگ های سوزنی ظاهر و برگ ها چسبناک شده اند: هر ۱۴ روز یکبار با یک سم حشره کش نفوذی طبق دستور سمپاشی کنید تا علائم از بین بروند.

شاخه ها به طرف پائین خم شده اند: هوا خیلی سرد است، گیاه را به محل گرم تری منتقل کنید. یا گرمی و کمبود رطوبت عامل آن است شرایط را بازدید کنید.

هرس: ۱-شاخه های خشک پائینی را تا انتها قطع کنید.۲-پودر گوگرد و روغن وازلین به محل قطع بمالید.رشد کاج مطبق بسیار کند و هر سال یک قطعه و یا حداکثر دو طبقه بر طبقات خود می افزاید، زیبایی این گیاه در داشتن برگ های سوزنی شفاف در طبقات و محیط جانبی تنه اصلی است، برای این منظور سعی کنید از دستمالی کردن برگ های سوزنی و استفاده از مواد براق کننده جلوگیری و با آب فشان رطوبت گیاه را تأمین کنید.

نگهداری کاج مطبق به صورت گلدانی در آپارتمان رشد این گیاه در آپارتمان به کندی است و حداکثر ۱۵۰ سانتیمتر می شود، احتیاج شدیدی به اکسیژن فراوان دارد و درجه حرارت بالا را تحمل نمی کند.

نیازمندی های محیطی

آب و هوا: بهترین رشد را در نواحی گرم و معتدل می نماید. گرما را تحمل می کند ولی به سرما حساس است.

هرس: نیازی به هرس ندارد.

رطوبت: هفته ای یکبار در زمستان و هفته ای دو بار در تابستان نیاز به غبارپاشی با آبفشان دارد.

تغذیه: با شروع فصل رشد در بهار و تابستان جهت تغذیه مصنوعی از کود محلول در آب استفاده کنید، به علت نیاز کم این گیاه به تغذیه مصنوعی نصف آن مقداری که روی بسته توصیه شده کافی است.

تعویض گلدان: قبل از اینکه ارتفاع این گیاه به یک متر برسد هر سال گلدان را با یک درجه بزرگ تر عوض کنید، پس از آن خاک های سطح گلدان را با آرامی خارج و با خاک کمپوست نو عوض کنید.

تمیز نمودن برگ ها: غبارپاشی با آبفشان در این خصوص کافی است، از مواد براق کننده شیمیایی استفاده نکنید.

آبیاری : در تابستان هفته ای دو بار و در زمستان هر هفت یا هر ده روز یکبار آبیاری کافی است، خاک را همیشه مرطوب نگهدارید، در صورت امکان از آب سبک بدون املاح استفاده گردد.
دما : حداقل درجه حرارت مطلوب در زمستان 5 درجه سانتیگراد است، در صورت امکان بهتر است در تابستان بیرون از اتاق نگهداری شود.
خاک : انواع خاک ها را تحمل می نماید ولی خاک لومی شنی مرطوب با زهکشی خوب را ترجیح می دهد.خاک مورد نیاز این گیاه کمپوست سبک است. تابش مستقیم آفتاب، باد و شرایط ساحلی را تحمل می نماید.
نور : در تابستان از تابش نور مستقیم آفتاب به آن جلوگیری کنید، اگر چه سایه را تحمل می کند ولی نزدیک به پنجره با نور ملایم نگهداری کنید، در بهار و تابستان هر هفته یکبار 180 درجه آن را بچرخانید، در غیر این صورت گیاه به طرف نور خم شده و شکل طبیعی خود را از دست می دهد.
تکثیر : ریشه دار نمودن قلمه و کاشت بذر (پایه های بذری دارای طبقات نامنظم هستند).