گازانیا


خانواده : Asteraceae

گازانیا این گل به خانواده Asteraceae و راسته Cichorioideae تعلق دارد و بومی جنوب قاره آفریقا است. این گیاه گونه های مختلفی دارد که در حدود ۱۵ عدد از آنان و هم چنین دورگه های حاصل از آنان در دنیای باغبانی امروز مورد استفاده قرار می گیرند. یکی از آنان که بیش از سایرین مورد کشت و کار قرار گرفته گونه Gazania rigens مترادف با Gazania splendens است و گاهی treasure flower (گل گنج) نیز نامیده می شود. انواعی که معمولاً تحت کاشت قرار می گیرند معمولاً حدود ۳۰-۲۵ سانتیمتر ارتفاع می یابند، اما نمونه هایی با ارتفاع ۱۵ سانتیمتر و حتی ۱۲۰ سانتیمتر نیز وجود دارند. این گیاهان به دلیل تولید گل هایی بزرگ و ستاره ای شکل با رنگ های گرم و درخشان همانند قرمز، نارنجی، زرد، صورتی و همچنین سفید در اواخر بهار و در طی تابستان و همچنین پاییز مورد توجه قرار گرفته اند.

گل:گل ها در حدود ۵ الی ۱۲ سانتیمتر قطر دارند، بر روی آنان گاهی خطوطی متفاوت با رنگ اصلی گلبرگ وجود دارد، همچنین گاهی گلبرگ ها در برخی از انواع باریک تر از انواع دیگر هستند و دمگل نیز ۱۵ الی ۳۰ سانتیمتر طول دارد. گل ها با فرارسیدن شب بسته می شوند. گازانیا در اصل گیاهی چندساله است اما در مناطق معتدله به دلیل سرد شدن هوا در طی زمستان به شکل گیاهی یکساله مورد استفاده قرار می گیرد. اما اگر امکاناتی وجود داشته باشد که در طی زمستان به مکانی با دمای مناسب و همچنین نور مورد نیاز انتقال بیابد، گیاه زنده مانده و حتی گلدهی آن با توجه به شرایط مکان نگهداری کم و بیش ادامه خواهد یافت. برخی از انواع گازانیا به عنوان گیاهانی کف پوش (یعنی گیاهانی که ناحیه ای از زمین را به خوبی پوشش می دهند) مورد استفاده قرار می گیرند. برخی دیگر از انواع نیز به دلیل گل های درشتی که تولید می کنند برای کاشت در گلدان مورد استفاده قرار می گیرند. توجه داشته باشید که برخورد این گیاه با پوست بدن برخی از افراد می تواند حساسیت های پوستی ایجاد کند و همچنین بهتر است که حیوانات خانگی از این گیاه دور نگهداری شوند.

نیازمندی های محیطی

آفات و بیماری ها: آفاتی که احتمال شیوع آنان وجود دارد شته، کنه تار عنکبوتی و شپشک های گیاهی همانند شپشک آردآلود هستند. در صورت شیوع این آفات بهتر است که از سموم سیستماتیک برای مبارزه با آنان استفاده کرد. از بیماری ها نیز می توان به سفیدک پودری اشاره کرد که در اثر شیوع آن بر روی برگ ها و نواحی جوان گیاه پودری سفید- خاکستری شکل می گیرد و به تدریج از قدرت رویش گیاه کاشته شده و برگسار زرد رنگ می شوند و می ریزند.قارچ هایی که منجر به پوسیدگی ریشه و ساقه این گیاه می شوند نیز در شرایط آبیاری بیش از اندازه و یا سنگین بودن خاک محل کاشت و عدم زهکش مناسب، می توانند منجر به از بین رفتن گیاه شوند. گیاهانی را که علائم بیماری نشان می دهند حذف کنید و شرایط محیطی به خصوص آبیاری گیاه را اصلاح کنید.

هرس: زمانی که گل پژمرده شد و از بین رفت می توان دمگل آنرا از ناحیه ای نزدیک به اتصال یک برگ جدا کرد تا با این کار شکل گیری گل های بیشتری تحریک شود.

آبیاری : گازانیا از جمله گیاهان مقاوم به خشکی است. البته آبیاری کافی و منظم به گلدهی و کیفیت آن کمک می کند اما به یاد داشته باشید که آبیاری زیاده از حد و یا سنگین بودن خاک و باقی ماندن آب به مدت طولانی در اطراف ریشه و ساقه های این گیاه منجر به پوسیدن آنان و در نهایت از بین رفتن گیاه خواهد شد. بنابراین زمانی که حدود 5 سانتیمتر از سطح خاک خشک شده بود نسبت به آبیاری آن اقدام کنید.
دما : بهترین دما برای گلدهی این گیاه 30-25 درجه است اما اصولاً گازانیا به گرمای هوا مقاوم است و هر مقدار که هوا گرم شود اگر به شکل صحیح آبیاری شود، مشکلی ایجاد نمی شود. همچنین قسمت های طوقه و زیرزمینی این گیاه دما را تا حدود صفر درجه می تواند تحمل کند ولی هر مقدار که دمای هوا از حدود 15 درجه پایین تر بیاید، ابتدا گلدهی کاهش یافته و متوقف می شود و سپس با سردتر شدن هوا برگسار زرد شده و در نهایت از بین خواهند رفت.
خاک : در مورد خاک سخت گیر نیست و حتی خاک هایی را که از لحاظ غذایی فقیر محسوب می شوند به خوبی تحمل می کند. اما خاک باید زهکش خوبی داشته باشد و آب را در خود نگه ندارد. بنابراین به کار گیری شن و یا خاک برگ در مخلوط خاک می تواند به این مسئله کمک کند. گیاهان را در بستر کاشت باغچه با فاصله حدود 20-15 سانتیمتر بکارید. برای عملکرد بهتر گیاه، می توان در اطراف هر بوته و به ضخامت حدود 5 سانتیمتر خاک برگ ریخت. این لایه از خاک برگ اصطلاحاً مالچMulch نامیده می شود که در خنک نگه داشتن ریشه های گیاه در طی روزهای گرم تابستان می توان به خوبی کمک کرده و موجب افزایش گلدهی گیاه شود. اگر خاک محل کاشت به خوبی آماده شده باشد و در زمان تهیه مخلوط خاکی از موادی مانند خاک برگ، کود پوسیده دامی و یا ورمی کمپوست استفاده شده باشد نیازی به کوددهی این گیاه نیست اما در غیر این صورت و برای گیاهانی که تصور می کنید غذادهی لازم است می توانید از کودهای محلولی که کامل نیز هستند، یک بار در بهار و یک بار نیز در تابستان استفاده کنید. این میزان کافی است و این گیاه نیاز بیشتری به کوددهی ندارد.
نور : به مکانی با وجود حداقل 6 ساعت نور مستقیم آفتاب نیاز دارند. در درون خانه نیز گلدان های گازانیا را در کنار پنجره های رو به جنوب یا غرب قرار دهید تا نور کافی به آن برسد. شرایط نور کم، منجر به عدم شکل گیری گل ها و همچنین عدم باز شدن و شکوفایی کامل گل ها می شود. به عنوان مثال حتی در روزهای ابری، گل ها حالتی نیمه باز دارند و کاملاً شکوفا نمی شوند.
تکثیر : کاشت بذر آسان ترین راه تکثیر این گیاه است. شما می توانید اگر گیاه گازانیا دارید، اواخر تابستان نسبت به جمع آوری بذرها اقدام کنید. بذرها را برای چند روز در مکانی خشک و به دور از نور مستقیم آفتاب قرار دهید تا رطوبت اضافه خود را از دست بدهند. می توانید برای نگهداری بذرها تا سال بعد و فرا رسیدن زمان مناسب کاشت آنان، از پاکت های کاغذی استفاده کنید. بذرها را می توان اوایل بهار به شکل مستقیم در خاک باغچه کاشت و یا اینکه حدود 6 هفته قبل از شروع بهار و در مکانی محافظت شده همانند داخل خانه نسبت به کاشت بذرها اقدام کرد.از مخلوط کاشت سبک همانند مخلوط خاک برگ+خاک معمولی+ شن می توان برای کاشت بذرها استفاده کرد و قبل از کاشت بذرها، بستر کاشت را حداقل تا عمق 5 سانتیمتری به کمک غبارپاشی آب به خوبی خیس و مرطوب کنید. همچنین اگر با روش آبیاری معمولی قصد مرطوب کردن بستر کاشت را دارید، بعد از این عمل حدود 20 دقیقه منتظر شوید تا آب اضافه از منافذ زیر گلدان خارج شود و سپس اقدام به کاشت بذر کنید. خیس بودن بیش از اندازه بستر کاشت می تواند منجر به پوسیدن بذرها شود. عمق کاشت بذرها در حدود 0.6-0.3 سانتیمتر است. بر روی گلدانی که بذرها را کاشته اید می توانید پلاستیک شفافی بکشید تا هوا نیز مرطوب نگه داشته شود. گلدان را در مکانی روشن اما به دور از نور مستقیم آفتاب قرار دهید اما بعد از جوانه زنی سعی کنید تا روزانه چند ساعت به گیاهان جوان نور بتابد. حدود سه هفته طول می کشد تا بذرها سبز شوند. زمانی که شرایط آب و هوایی فضای بیرون برای کاشت گیاهان در بستر کاشت باغچه مناسب بود، ابتدا برای 2-1 هفته گلدان حاوی گیاهچه های گازانیا را در فضای باز و در مکانی که نور مستقیم آفتاب بر آنها می تابد قرار دهید و بعد از گذران این مدت نسبت به بیرون آوردن آنان از گلدان اولیه و کاشت در بستر باغچه اقدام کنید. این عمل منجر به مقاوم شدن گیاهان جوان در برابر شرایط باز و افزایش میزان موفقیت بعد از انتقال گیاهچه ها خواهد شد. بذر گازانیا. در این تصویر قسمت بالایی که کرم رنگ است بذر است و قسمتهای سفید رنگ نقش کمک کننده در پراکنده شدن بذر را دارند. قسمت کرم رنگ باید سفت و متراکم باشد.روش دیگر تکثیر این گیاه گرفتن قلمه است. می توان از نوک ساقه های جدید قلمه های به طول 10-8 سانتیمتر تهیه کرد. البته توجه کنید که این ساقه نباید حاوی گل و یا حتی غنچه گل باشد زیرا احتمال ریشه زایی چنین قلمه هایی بسیار اندک است. برگ های قسمت انتهایی قلمه را جدا کنید به نحوی که حداقل 3-2 سانیتمتر از قلمه بدون برگ باشد. قلمه ها را در بستر کاشت سبک و مرطوب بکارید. مکانی روشن، به دور از نور مستقیم آفتاب و با دمای حدود 18 درجه سانتیگراد مورد نیاز است. همچنین برای حفظ رطوبت در اطراف قلمه می توان از روش کشیدن کیسه پلاستیکی بر روی قلمه ها استفاده کرد البته توجه داشته باشید که سطح کیسه نباید با قلمه ها برخورد داشته باشد. معمولاً حدود 5 هفته روز طول می کشد تا ریشه زایی قلمه ها شروع شود و زمانی که ریشه ها به طول حدود 3 سانتیمتر رسیدند می توان اقدام به جابجایی قلمه ها کرد.روش دیگر تکثیر این گیاه تقسیم بوته در پاییز و یا اوایل بهار است. گیاه را می توان از محل کاشت درآورد و سپس با وسیله ای تیز، و از ناحیه طوقه گیاه (ناحیه اتصال برگ ها به ریشه) گیاه را به دو یا چند قسمت تقسیم کرد و هر قسمت را به عنوان گیاهی مستقل در مکانی جداگانه کاشت.